Koen, je bent betrokken geweest bij de implementatie van verschillende zorgtechnologiën. Van welke digitale zorgtoepassing(en) maakt Zorggroep Zaanstreek gebruik? En waarom hebben jullie voor deze toepassing(en) gekozen?

"Dat is een vraag met een heel breed antwoord. Qua bekendere middelen gebruiken we voor medicatie uitgifte de Medido. De Genus Care voor het beeldbellen, robots voor simpele huishoudelijke taken zoals stofzuigen en dweilen. We zetten de slimme bril in bij de begeleiding van studenten. Slaapkamersensoren voorkomen het onnodig storen van cliënten tijdens de nacht en bieden op een zo'n veilig mogelijke manier, zoveel mogelijke vrijheid aan cliënten," vertelt Koen.

"Daarnaast zetten we nog een hele rits aan technologieën in voor welzjin," vervolgt hij. "Denk daarbij aan de Somnox slaaprobot, GPS-trackers voor mensen die soms verdwalen, de Crdl, dat is een houten ei die klanken overbrengt wanneer je deze met een cliënt vasthoudt. Bioritmische verlichting beïnvloedt het dag-nachtritme op een positieve manier. Dit draagt bij aan o.a. goede slaap, minder onbegrepen gedrag en minder depressie. Sociale robots zoals Maatje en Tessa stimuleren sociaal gedrag en ontspanning."

Ook de tovertafel, beleef-tv, knuffelrobots, het fietslabyrint en braintrainer zijn middelen die Zorggroep Zaanstreek inzet om cliënten te stimuleren. "Daarnaast proberen we altijd te kijken of we uitdagingen niet kunnen oplossen door gebruik te maken van bestaande consumenten technologieën. Veelal is er in de wereld heel veel te krijgen wat precies doet wat we nodig hebben. Maar wordt het niet als “zorg” technologie bestempeld. De ervaring leert ook dat als het woord “zorg” gebruikt wordt dat de kosten daarbij exponentieel stijgen. Je kan hierbij denken aan de robot hond en kat of zoiets simpels als een stofzuigerrobot."

Koen: "Zorgtechnologie ontwikkeld voor welzijn wordt (voor zover ik weet) nooit vergoed door zorgverzekeraars. Maar toch vinden wij vanuit onze visie dit een belangrijk onderdeel van onze dienstverlening. Daarom zetten wij daar hoog op in. Een gelukkige cliënt voelt zich beter en ervaart gemiddeld genomen daardoor minder klachten."

"Zorgtechnologie ontwikkeld voor welzijn vinden wij een belangrijk onderdeel van onze dienstverlening. Daarom zetten wij daar hoog op in." 

"Ook wij zijn ons bewust van de problematiek van de tekorten in de zorg. We trachten dit minder te maken door de inzet van bewezen zorg technologieën. Uiteindelijke hopen we dat de Medido en de Genus Care bij dragen aan het verkorten van reistijd en het kunnen helpen van meerder cliënten in dezelfde tijd. In de toekomst blijven we zoeken naar ondersteunende technologieën die ons verder kunnen helpen met dit vraagstuk."

Hoe zijn jullie te werk gegaan bij de implementatie van deze zorgtoepassingen?

"Dat is afhankelijk van het soort technologie. Een Medido bijvoorbeeld is een bewezen zorgtechnologie waarbij de implementatie helemaal uitgedacht is door onder andere de leverancier. Bij dit bewuste project zijn wij ondersteund door “Van Aanpak”. Zij hebben trajecten die helpen bij de implementatie van de bekendste zorgtechnologieën. Dit was een hele praktische manier van werken en heeft gezorgd dat de Medido binnen een korte tijd ingezet werd op de afdelingen."

"We hebben in het verleden een pilot gedraaid met Genus Care en met hen samen het product verder ontwikkeld. Hierdoor werd gaandeweg het product geïmplementeerd en werden de uitgebreide functies waar mogelijk toegevoegd."

"Andere technologieën worden eerst vergeleken met vergelijkbare producten. En zoals eerder al geschreven kijken we altijd of het ook met consumentenproducten kan. Maar het komt ook voor dat we iets aanschaffen wat we tegenkomen dat ons geschikt lijkt en dan gelijk in de praktijk inzetten. Het hoeft niet altijd oneindig onderzocht te worden. Als iets werkt dan werkt het."

Tegen welke verrassingen/uitdagingen liepen jullie aan en hoe gingen jullie daarmee om?

"De uitdaging zit hem altijd in hoe krijg je iedereen enthousiast en hoe zorg je dat het goed in de procedure wordt weggezet. Je kan de mooiste en duurste robots aanschaffen. Maar als niemand er mee gaat werken dan is dat zonde van de tijd en het geld dat erin is gestoken. We zijn voornamelijk bezig om te kijken wie we er gelukkig mee maken. En wordt er iemand niet gelukkig van maar het heeft wel meerwaarde dan zetten we in op uitleggen waarom het belangrijk is en waarom bijvoorbeeld de cliënt of medewerker hier wel baat bij heeft. Vaak is de eerste reactie op nieuwe dingen dat mensen wantrouwig zijn. Wanneer ze begrijpen wat iets is en wat het oplevert. Dan komt er vanzelf begrip.

"We zijn voornamelijk bezig om te kijken wie we er gelukkig mee maken. Wordt er iemand niet gelukkig van maar het heeft wel meerwaarde? Dan zetten we in op uitleggen waarom het belangrijk is en waarom bijvoorbeeld de cliënt of medewerker hier wel baat bij heeft." 

Welke geleerde les(sen) wil je anderen meegeven bij het implementeren van (deze) zorgtoepassingen?

"Think outside the box. Loopt niet altijd achter de grote meute aan en doe wat een ander doet. Kijk goed wat het je eigen zorginstelling of cliëntenpopulatie oplevert. Probeer ook eens op een andere manier naar de technologieën te kijken. Doen we het omdat iemand ons het opdraagt. Of staan we er ook achter. Kan het niet anders?"

Elke keer zetten wij een andere zorgvernieuwer uit de regio in de spotlight. Aan wie wil jij het stokje - voor een volgend interview - overdragen?

"Ik wil graag topper Irma van den Dungen - werkzaam bij de Zorgcirkel - naar voren schuiven."

Over Koen Zandink

Als medewerker Zorgtechnologie en ICT bij Zorggroep Zaanstreek houdt Koen Zandink zich bezig met de implementatie van diverse zorgtechnologieën. In deze functie kijkt hij naar de ontwikkeling op het gebied van technologie die de cliënten en zorgpersoneel kan ondersteunen. Koen vertelt: "Ik werk mee met verschillende projecten waaronder “Leren Werken Werken Leren”. Waar we kijken hoe we met de ROC’s en de zorginstellingen kunnen zorgen dat mensen in de zorg komen werken en ook blijven werken. Ik kijk hierin mee vanuit de zorgtechnologie kant."

Daarnaast werkt Koen samen met andere zorgorganisatie uit de regio in de Toolkit van Van Aanpak. "Hier kijken we hoe we de zorg haalbaar kunnen houden. Dus in plaats van elkaar als concurrenten te zien kijken we hoe we van elkaar kunnen leren.

Hij startte zijn loopbaan 16 jaar geleden als verzorgdende IG bij Pennemes - dat inmiddels onderdeel is van Zorggroep Zaanstreek. Daarna leidde hij zich intern op tot verpleegkundige en ontwikkelde hij zich tot teamleider facilitair. Met zijn brede ervaring in de zorg weet Koen de vertaalslag van praktijk naar implementatie moeiteloos te maken.

Hij vertelt: "In mijn werk krijg ik energie als ik mensen kan helpen. Dat kan zijn doordat een onbegrepen onrustige cliënt een glimlach krijgt omdat ze een Robotkat heeft om mee te knuffelen. Of dat kan zijn dat als mijn collega niet aan het werk kan omdat de monitor niet werkt en ik dat kan oplossen, dat ze dan weer blij is dat het is opgelost.

Daar word ik dan weer heel blij van. Ik vind het heel mooi om te zien dat we tegenwoordig samenwerken met elkaar om het zorgtekort probleem aan te pakken. Dus niet meer eilandjes maar met elkaar. Zo zou het altijd moeten zijn."